ทำตาโดยทั่วไปมี 2 วิธีหลักๆ คล้ายการทำจมูกแบบปิดกับแบบเปิด คือทำตาแบบเย็บสามจุด กับแบบกรีดเปิดแผล 2 วิธีนี้ต่างกันอย่างไร และใครเหมาะกับแบบไหน บทความนี้มีคำตอบครับ
ชั้นตาของคนเอเชีย vs ฝรั่ง
ถ้าพูดถึงการทำตาบนในคนไทยหรือคนเอเชีย คนเกาหลี เรามักจะหมายถึงการทำตาสองชั้น หรือ ให้มี double fold eyelids เนื่องจากคนเอเชียนั้น มักจะไม่มีชั้นตา ซึ่งต่างกับฝรั่งที่ชั้นตามักจะชัดมากและโตมาก
กล้ามเนื้อที่ใช้ลืมตาหรือ levator palpebrae มันมาจากหลังลูกตาเรา แล้วจะมาเกาะที่กระดูกอ่อนแผ่นเล็กตรงใต้แผงขนตาที่เป็นขอบตาเราแล้วยกขึ้น ก่อนจะมาเกาะกล้ามเนื้อจะเปลี่ยนเยื่อหรือ fascia ที่บางลงนิดนึงแล้วค่อยมายึด แต่ในฝรั่งเยื่อนี้จะหนากว่า และมีปลายแยกส่วนมาเกาะที่ใต้ผิวหนังด้วยเลยเป็นตาสองชั้นตั้งแต่กำเนิด
ฉะนั้นถ้าอยากจะมีสองชั้นเราเลยต้องเข้าไปทำให้ชั้นผิวหนังเราไปเกาะกับกล้ามเนื้อนี้ ตามแนวที่อยากให้เป็น นั่นเอง ทำอย่างไร และมีกี่วิธี มาดูกันครับ
วิธีทำตาสองชั้น
โดยทั่วไปมีสองวิธีหลักๆ คล้ายๆทำจมูกแบบปิดกับแบบเปิด คือ
- แบบเย็บสามจุด
- แบบกรีดเปิดแผล
ทั้ง 2 วิธีต่างกันอย่างไรไง แต่ที่จะต่างกันแน่ๆของแต่ละหมอที่ทำนะครับทั้งสองแบบก็คือการวาดเส้นชั้นตาว่าจะให้เขาอยู่ตรงไหน ถ้าไม่เข้าใจเส้นธรรมชาติ ก็จะดูผิดธรรมชาติ (ไม่มีความรู้ ดูไม่เป็นไปดูงานสั้นๆมาคิดว่าก็ทำได้ละ) หลอกๆแปลกๆ พยายามจะสูงลอยใหญ่ไว้ก่อนไรงี้ เหมือนคุณจะให้ช่างไหนแต่งตาให้นั่นล่ะครับถ้าเจอช่างที่ไม่รู่เรื่อง มันก็จะตลกแต่อันนั้นลบได้ อันนี้ ค่อนข้างถาวรแก้ได้บ้างไม่ได้บ้าง ผิดที่ผิดทรง แผลยาวเกิน อะไรแบบนี้ มันถาวรครับ ดังนั้นควรจะเลือกที่ดีๆ
1. แบบเย็บสามจุด
แบบเย็บสามจุดที่โฆษณาว่าไม่มีแผล ใช่ครับ ใช้เจาะและเย็บรวบทะลุไปถึงผนังด้านในตาเลยแล้วมัดให้เกิดแผลเป็นหรือพังผืดที่บุ๋มลงไป วิธีนี้ก็จะเกิดรอยชั้นเฉยๆไม่ได้เอาหนังเกินออกถ้ามี อาจมีการเจาะเพิ่มอีกเล็กน้อยเพื่อเอาไขมันออกได้ วิธีนี้จึงเหมาะกับคนอายุน้อย ไม่มีหนังเกิน ไม่มีกล้ามเนื้อหย่อน ไม่มีขนตาตก
- ข้อดี คือ ไม่มีแผล ยุบบวมเร็ว
- ข้อเสีย คือ ไม่สามารถแก้ปัญหาหนังตาเกินหนังตาตกได้ตรงจุด และต้องฉีดยาชาทั้งด้านในและด้านนอกของเปลือกตาคือปลิ้นตาฉีดด้านในด้วย ตอนทำก็จะเจ็บกว่าตรงจุดนี้ และมีโอกาสชั้นไม่ติดหรือหลุดได้ครับ อาจมีบางรายพยายามใช้วิธีนี้แต่มีเส้นสายการเย็บที่แก้ลักษณะกล้ามเนื้อหย่อนได้บ้างแต่ไม่มากครับ
2. แบบกรีดหรือแบบเปิด
แบบกรีด หรือแบบเปิด อันนี้หลายคนฟังดูก็จะกลัวแผลบ้างดูจะใหญ่โตบ้าง แต่ถ้าทำตามหลักการที่ถูกต้อง คือเราใช้แนวที่ควรจะเป็นชั้นตา หรือเป็นแนวชั้นอยู่แล้วที่หลบในและการเย็บที่ดีดีแผลตำแหน่งนี้มันก็คือรอยชั้นตาคุณ และแทบไม่มีแผลเป็นให้เห็นครับ เป็นเส้นบางๆเส้นเดียวกับชั้นตาไปเลย
การวาดเส้นจึงสำคัญมาก และหมอแต่ละท่านวาดไม่เหมือนกันเลยครับ เมื่อ่เราเปิดแผลเราจะหาชั้นไขมันใต้เยื่อบุลูกตาก่อนครับ แล้วกล้ามเนื้อที่ลืมตาจะอยู่ใต้ชั้นนี้ ถ้าเราจะเอาไขมันออกบางส่วนตรงหางตาก็ทำได้หรือจะเก็บไว้หรือจะใช้ประโยชน์ย้ายที่เพื่อไปวางในส่วนที่ตาโหลขาดไขมันในหลายๆราย (ถ้าหมอมองโจทย์ออก) บางที่ก็ยึดว่าจะเอาออกอย่างเดียวเพราะไม่เข้าใจ จากนั้นเราถึงจะเย็บชั้นใต้ผิวหนัง โดยไม่ตื้นเกินไป ยึดกับเยื่อบุกล้ามเนื้อหรือกล้ามเนื้อที่ใช้ลืมตา (lavator palpabrae) อันนี้ตามแนวที่อยากให้เกิดชั้นซึ่งจะปรับความตึงกล้ามเนื้อได้เย็บยืดฟนังส่วนที่จะให้เป็นชั้นได้แบบให้ไม่ย่น หรือไปเย็บย่นระยะ กล้ามเนื้อเองเพิ่มเติมในรายคนที่กล้ามเนื้อหย่อนมาก ตาตกแต่แกำเนิดแต่ยังมีแรงกล้ามเนื้อนี้พอสมควรเป็นต้น
จะเห็นว่าวิธีนี้ใช้ได้กว้างขวางกว่ามากและแผลก็ไม่ต้องกลัวอย่างที่กลัวกัน เจ็บฉีดยาน้อยกว่า แก้ปัญหาได้เกือบหมด คือ
- หนังเกิน (ซึ่งจริงๆคนเราถ้าอายุเกินยี่สิบกว่าหน่อยๆก็เรื่มมีหนังเกินแล้วนะครับ)อันเนี้ยศิลปะมากๆในการวาดว่าจะเอาออกถึงเส้นไหน ความโค้งสวยๆเป็นอย่างไร
- ไขมันเกิน ก็เอาออกในจุดที่ควรเอาออกไม่ใช่ทั้งหมด ถ้าอายุเยอะมากอาจต้องไปเอาไขมันตรงหัวตาออกด้วยเพราะป่องเป็นก้อน หรือย้ายไขมันไปวางในจุดที่ขาดหรือการเติมไขมันจากส่วนอื่นเพราะขาดทั้งหมด(การฉีดเติมไขมันไมโครมาช่วยเสริม) เป็นต้น
- กล้ามเนื้อหย่อน ก็เย็บซ่อมย่นระยะได้ โดยตรง
- การเย็บชั้นตาก็มักจะถาวรไม่ค่อยหลุด
ข้อเสีย : บวมนานกว่า แต่โดยทั่วไปเราจะตัดไหมกันตั้งแต่ 3-5 วัน แล้วความบวมก็จะลดลง 80-90% ใน 1-2 สัปดาห์ ที่เหลือ ก็ ใช้เวลาอีกนานหน่อยครับ 1-3 เดือนหรือมากกว่านั้นในรายละเอียด
เรื่องที่ควรรู้เพิ่มเติมก่อนทำตาสองชั้น
นอกจากนี้มันก็จะมี variation ในรายละเอียดของโจทย์แต่ละคนนะครับ เช่นเคยทำมาแล้วชั้นชัดดีแล้วแต่หนังเกิน เราก็เก็บแค่หนัง ก็หายเร็วครับ
บางคนอยากยุบเร็วจริงๆแต่หนังเกิน เปิดแผลเก็บหนังแต่เย็บชั้นกันแบบเจาะเยื่อบุลูกตาเพื่อหาชั้นหล้ามเนื้อเป็นช่องๆพอ ก็จะยุบเร็วกว่าเปิดหมดถึงด้านใน
คุณหมอบางคนมาใช้วิธีนี้ แต่ใช้ไหมละลายเย็บรวบเอาตั้งแต่ชั้นใต้ผิวหนังให้เกิดพังผืดเอาเป็นชั้น แต่วิธีนี้จะเกิดชั้นหลุดบ่อยเหมือนวิธีเย็บเป็นจุด และทำให้ชั้นหรือ layer ของโครงสร้างเปลือกตาเป็นพังผืดติดกันไปหมด เวลามาแก้จะยากขึ้นมาก ส่วนตัวหมอไม่ชอบการทำวิธีนี้เลยครับ แต่บางคนอาจใช้วิธีนี้ถ้าหาชั้นกล้ามเนื้อจริงๆไม่เป็น
ส่วนการเปิดหัวตานั้น คนเอเชียจะมีเนื้อปิดหัวตาที่เรียกว่า epicanthus โดยชั้นตามักจะต้องไล่เรียงไปตามแนวนี้ครับจะสวยและเป็นธรรมชาติแบบคนเอเชียที่ควรเป็น อย่าพยายามไปตีสองชั้นแยกกันตั้งแต่หัวตาเหมือนฝรั่งมันจะตลก บางคนอาจกลายเป็นสองแฉกที่หัวตา
ส่วนการผ่าตัดเพิ่มเพื่อเปิดหัวตามีการทำกันได้ครับแต่ก็จะต้องมีแผลขยายมาหน้าขอบหัวตาอีกเล็กน้อย โดยแผลบริเวณนี้อาจเกิดแผลเป็นได้ง่ายกว่าด้านบนเปลือกตา มีรายละเอียดอีกเยอะนะครับในการทำ และอาจมีผลความรู้สึกว่าเคือง หรือลมเข้าตานิดๆตลอดเวลา จึงจะทำเฉพาะที่เหมาะสมจริงๆในบางราย เท่านั้นต้องมาตรวจกันก่อนนะครับ อย่าดูแค่คลิปต่างๆแล้วจะเอาแบบนั้นแบบนี้ หาข้อมูลเลือกแพทย์กันให้ดีก่อนนะครับ
ใครมีคำถามทุกเรื่องเกี่ยวกับศัลยกรรม ถามมาได้ครับ ส่งรูปประเมินส่วนตัวมาได้ ตามลิงค์ด้านล่าง หมอจะประเมินให้เองทุกคน